15Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum et facerent eum regem fugit iterum in montem ipse solus

16ut autem sero factum est descenderunt discipuli eius ad mare 17et cum ascendissent navem venerunt trans mare in Capharnaum et tenebrae iam factae erant et non venerat ad eos Iesus 18mare autem vento magno flante exsurgebat 19cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta vident Iesum ambulantem super mare et proximum navi fieri et timuerunt 20ille autem dicit eis ego sum nolite timere 21voluerunt ergo accipere eum in navi et statim fuit navis ad terram quam ibant

22altera die turba quae stabat trans mare vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navem sed soli discipuli eius abissent 23aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverant panem gratias agente Domino 24cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi neque discipuli eius ascenderunt naviculas et venerunt Capharnaum quaerentes Iesum 25et cum invenissent eum trans mare dixerunt ei rabbi quando huc venisti

26respondit eis Iesus et dixit amen amen dico vobis quaeritis me non quia vidistis signa sed quia manducastis ex panibus et saturati estis 27operamini non cibum qui perit sed qui permanet in vitam aeternam quem Filius hominis vobis dabit hunc enim Pater signavit Deus 28dixerunt ergo ad eum quid faciemus ut operemur opera Dei 29respondit Iesus et dixit eis hoc est opus Dei ut credatis in eum quem misit ille 30dixerunt ergo ei quod ergo tu facis signum ut videamus et credamus tibi quid operaris 31patres nostri manna manducaverunt in deserto sicut scriptum est panem de caelo dedit eis manducare 32dixit ergo eis Iesus amen amen dico vobis non Moses dedit vobis panem de caelo sed Pater meus dat vobis panem de caelo verum 33panis enim Dei est qui descendit de caelo et dat vitam mundo 34dixerunt ergo ad eum Domine semper da nobis panem hunc

35dixit autem eis Iesus ego sum panis vitae qui veniet ad me non esuriet et qui credit in me non sitiet umquam 36sed dixi vobis quia et vidistis me et non creditis 37omne quod dat mihi Pater ad me veniet et eum qui venit ad me non eiciam foras 38quia descendi de caelo non ut faciam voluntatem meam sed voluntatem eius qui misit me 39haec est autem voluntas eius qui misit me Patris ut omne quod dedit mihi non perdam ex eo sed resuscitem illum novissimo die 40haec est enim voluntas Patris mei qui misit me ut omnis qui videt Filium et credit in eum habeat vitam aeternam et resuscitabo ego eum in novissimo die

41murmurabant ergo Iudaei de illo quia dixisset ego sum panis qui de caelo descendi 42et dicebant nonne hic est Iesus filius Ioseph cuius nos novimus patrem et matrem quomodo ergo dicit hic quia de caelo descendi 43respondit ergo Iesus et dixit eis nolite murmurare in invicem 44nemo potest venire ad me nisi Pater qui misit me traxerit eum et ego resuscitabo eum novissimo die 45est scriptum in prophetis et erunt omnes docibiles Dei omnis qui audivit a Patre et didicit venit ad me 46non quia Patrem vidit quisquam nisi is qui est a Deo hic vidit Patrem 47amen amen dico vobis qui credit in me habet vitam aeternam ego sum panis vitae 48patres vestri manducaverunt in deserto manna et mortui sunt 49hic est panis de caelo descendens ut si quis ex ipso manducaverit non moriatur 50ego sum panis vivus qui de caelo descendi 51si quis manducaverit ex hoc pane vivet in aeternum et panis quem ego dabo caro mea est pro mundi vita

52litigabant ergo Iudaei ad invicem dicentes quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum 53dixit ergo eis Iesus amen amen dico vobis nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis eius sanguinem non habetis vitam in vobis 54qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem habet vitam aeternam et ego resuscitabo eum in novissimo die 55caro enim mea vere est cibus et sanguis meus vere est potus 56qui manducat meam carnem et bibit meum sanguinem in me manet et ego in illo 57sicut misit me vivens Pater et ego vivo propter Patrem et qui manducat me et ipse vivet propter me 58hic est panis qui de caelo descendit non sicut manducaverunt patres vestri manna et mortui sunt qui manducat hunc panem vivet in aeternum

59haec dixit in synagoga docens in Capharnaum

60multi ergo audientes ex discipulis eius dixerunt durus est hic sermo quis potest eum audire 61sciens autem Iesus apud semet ipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius dixit eis hoc vos scandalizat 62si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius 63spiritus est qui vivificat caro non prodest quicquam verba quae ego locutus sum vobis spiritus et vita sunt 64sed sunt quidam ex vobis qui non credunt sciebat enim ab initio Iesus qui essent credentes et quis traditurus esset eum 65et dicebat propterea dixi vobis quia nemo potest venire ad me nisi fuerit ei datum a Patre meo

66ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro et iam non cum illo ambulabant 67dixit ergo Iesus ad duodecim numquid et vos vultis abire 68respondit ergo ei Simon Petrus Domine ad quem ibimus verba vitae aeternae habes 69et nos credidimus et cognovimus quia tu es Christus Filius Dei 70respondit eis Iesus nonne ego vos duodecim elegi et ex vobis unus diabolus est 71dicebat autem Iudam Simonis Scariotis hic enim erat traditurus eum cum esset unus ex duodecim